کنترل درد بعد عمل پا
- دکتر علیرضا موسویان، فلوشیپ فوق تخصصی جراحی پا و مچ پا
کنترل موثر درد حق شماست
کنترل درد بخش مهمی از روند ریکاوری و بهبودی محسوب می شود.چه در بیمارستان و چه در منزل.تیم درمانی بیمارستان قائم متعهد به کنترل موثر درد برای تک تک بیماران می باشد. هر گونه دردی که شما به آن مبتلا هستید باید توسط معالج شما بطور صحیح به آن توجه شده و کنترل گردد.
هر فردی نسبت به درد احساس و واکنش متفاوتی را ممکن است نشان دهد و تمام بیماران مثل هم نیستند.آنچه که شما احساس می کنید ممکن است با آنچه که دوست یا خویشاوند شما با مشکل کاملامشابه احساس می کند کاملا متفاوت باشد. درد شما متعلق به شماست نه به دکتر یا پرستار.به همیندلیل مهم است که دقیقا تجربه درد خود را به تیم درمانی خود بگویید و اینکه چه درمانی موپر است و چه درمانی موثر نیست.
اینجا به چند نکته برای کنترل درد در بیمارستان و پس از ترخیص در منزل اشاره می کنیم:
- در مورد گزینه های تسکین درد و هرگونه نگرانی با تیم درمانی خود صحبت کنید.
- قبل از اینکه درد شدید شود درخواست دارو کنید.تا پرستار دارو تهیه کرده و به شما بدهد زمانی لازم است.
- گاهی اوقات برای اینکه کنترل مناسب درد را احساس کنید چند دوز دارو راباید مصرف کرده باشید.
- اگر علارقم درمان درد پایدار است به تیم درمان خود اطلاع دهید.هدف ما این است که بیشترین احساس راحتی را به شما منتقل کنیم.
- اگر در حال مصرف داروهای بدون نسخه یا گیاهی هستید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
- در منزل از داروهای منزل خود اطلاع داشته باشید چرا که اکثر داروخانه ها ۲۴ ساعته باز نیستند.
چرا کنترل درد بعد عمل مهم است؟
- هنگامی که درد شما کنترل شود شما می توانید:
- سریعتر به سمت بهبودی بروید.
- سریعتر شروع به راه رفتن و ورزشهای تنفسی میکنید بنابراین بهتر می توانید جلوی ایجاد عفونت تنفسی یا لخته خون و آمبولی را بگیرید.
- سریعتر احساس بهبودی می کنید چه از نظر فیزیکی و چه ذهنی.
- راحتی و آرامش خود را بهبود می بخشید و بهتر می خوابید.
- وقتی درد شروع میشود به پزشک یا پرستار خود بگویید. درد شما ممکن است با بیدار شدن و بیرون آمدن از از رختخواب و یا هنگام مراجعه به فیزیوتراپی ،راه رفتن یا ورزشهای تنفسی بدتر شود. بنابراین ابتدا درخواست دارو کنید ، کنترل درد بعد از اینکه درد شروع شد سخت تر است.
چگونه درد خود را ابراز کنید؟
از شما مرتبا درخواست می شود که میزان درد خود را بیان کنید. این به تیم درمانی کمک می کند که بتوانند از میزان کنترل درد شما آگاه شوند و اینکه آیا نیاز به تغییر در روش درمانی وجود دارد یا نه.
چه شماره، صورت یا کلمه ای بهتر درد شما را نشان می دهد؟
ما همچنین از شما می خواهیم که درد خود را شرح دهید. بطور مثال، آیا درد شما تیز ،سوزاننده، خنجری یا درد مداوم است. همچنین آیا درد شما ثابت است یا رفت و برگشتی ؟و آیا درد محدود به یک منطقه یا وسیعتر است؟
روشهای کنترل درد
دو روش اولیه برای کنترل درد و مدارا وجود دارد یکی دارو و دیگری درمانهای غیر دارویی .هر دو روش می تواند در کنترل درد موثر باشد.گاهی اوقات ترکیب روشها تسکین بهتری برای درد ایجاد می کند.شما و دکتر و پرستارتان باید در مورد اینکه کدام روشها برای شما بیشتر موثر هستند صحبت کنید.
روشهای دارو درمانی:
خوراکی(PO): دارو ها به شکل قرص یا شربت هستند. این روش اغلب مانند روشهای دیگر موثر است منتها در صورتی که بیمار سختی در بلع یا تهوع و استفراغ داشته باشد قابل استفاده نیستند. معمولا قبل از ترخیص به شما دارو به شکل قرص یا شربت داده می شود.
تزریق داخل عضلانی(IM): بصورت تزریق دارو داخل عضله باسن، ران یا بازو می باشد.
تزریق داخل وریدی(IV): دوز تجویز شده دارو داخل ورید از طریق یک راه وریدی تزریق می شود.
بی دردی با کنترل بیمار(PCA): یک نوع پمپ وریدی است که می تواند یک مقدار ثابت منظم از دارو را برای تسکین درد فراهم سازد. به علاوه شما ممکن است قادر باشید که مقدار بیشتری از دارو را با تنظیم پمپ برای خود داشته باشید. بعد از آن فقط مقدار کمی از دارو وارد مسیر وریدی خواهد شد. به پمپ برنامه داده شده که یک مقدار معینی از دارو را در هر چند دقیقه وارد ورید کند. شما نمیتوانید بصورت اتفاقی مقدار داروی بیشتری را تزریق کنید. تنها کسی که در صورت نیاز پمپ را فشار می دهد بیمار است.
اپی دورال: یک اپی دورال یک لوله کوچک قرا گرفته در پشت بیمار است که توسط متخصص بیهوشی گذاشته می شود و متصل به یک پمپ دارو است. شما می توانید در صورت نیاز در زمان خاص مقدار دارو را افزایش دهید.
از طریق پوست: پچ های پوستی دارو حاوی داروی تسکین دهنده درد برای پوست استفاده می شود و معمولا برای کنترل درد طولانی مدت بکار می رود.
روشهای غیر دارویی:
کمپرس های سرد: کیسه های یخ در کاهش درد و تورم موثر هستند.هرگز یک کیسه یخ را در تماس نزدیک و مستقیم پوست قرار ندهید بلکه باید در یک کاور محافظ قرار داده شود و حین استفاده از یخ بطور مکرر باید پوست بازدید شود تا جلوی سوختگی ناشی از سرما گرفته شود.
کمپرسهای گرم: پتوهای گرم می تواند در کاهش درد و سفتی مفاصل کمک کننده باشد.پد های گرم کننده هرگز نباید مستقیم و بدون محافظ در تماس با پوست قرار داده شود. پوست نیز باید مرتبا از نظر سوختگی کنترل شود.
تغییر موقعیت اندام: می تواند شامل گذاشتن بازو یا ساق روی بالش باشد. بالا نگه داشتن اندام می تواند باعث کاهش تورم و در نتیجه کاهش درد شود. با استفاده صحیح از آویز دست وضعیت بالانگه داشتن اندام فراهم شده که باعث کاهش تورم و درد می شود.
آتل گیری: آتل گیری یک ناحیه دردناک مثل یک برش جراحی می تواند با دست، بالش یا پتو و پارچه انجام شود. اتل گیری یک ناحیه دردناک با کاهش کشیدگی عضلانی و پیشگیری از آسیب بیشتر به اندامدردناک می تواند در کاهش درد موثر باشد.آتل گیری در برخی موارد مثل بلند شدن از بستر ،سرفه تنفس عمیق و اسپیرومتر تحریکی بعد از جراحی موثر می باشد.
دور کردن ذهن: مثل گوش کردن به موسیقی، تماشای تلویزیون، خواندن یا معاشرت با دیگران به کاهش درد برای مدتی کمک زیادی می کند.
ماساژ: به کاهش درد و ایجاد راحتی و آرامش کمک می کند.
تنفس و صحبت های آرامش بخش: در کاهش استرس و درد کمک کننده می باشد.
سوالات متداول
۱. ممکن است من به داروهای مسکن معتاد شوم؟
مردم معمولا نگران مصرف داروی مسکن به دلیل ترس از اعتیاد هستند. اگر مصرف دارو فقط برای کاهش درد باشد معمولا اعتیاد آور نیست.موقع درد خیلی مهم است که دارو مصرف کنید تا بهتر بخوابید، بهبودی سریعتر و کیفیت بهتر زندگی داشته باشید .
۲. می تواند درد بعه از عمل پیشگیری شود؟
تغریبا تمام عمل های پا شامل مقداری ناراحتی بعد عمل می شود.با این وجود روشهای مختلفی برای کنترل درد وجود دارد که تا جایی که ممکن است به شما آرامش ببخشد.
۳. اگر داروی من باعث تسکین از این به بعد نشود چه اتفاقی خواهد افتاد؟
ارزیابی مکرر و پیوسته درد و مقدار مناسب دارو درد را قابل کنترل می سازد.دکتر شما می تواند مقدار دارو را افزایش دهد، نوع دارو را عوض کند یا از ترکیب داروهای اختصاصی برای نوع درد شما استفاده کند.
۴. آیا تحمل کردن درد بهتر از مواجه شدن با عوارض داروهای مسکن نیست؟
گاهی اوقات داروها در عین تسکین درد ، بیمار را دچار عوارض ناخواسته می کند .در حقیقت هر بیماری ممکن است پاسخ متفاوتی به داروی مسکن نشان دهد. اکثر عوارض با گذشت زمان از بین می روند و قابل درمان هستند. بنابراین بگذارید پزشک و پرستار شما
از مشکلات پیش آمده مطلع باشند.با تعدیل و کنترل داروها عوارض آنها هم کنترل و درمان خواهند شد.
۵. کنترل درد در منزل چگونه است؟
دکتر یا پرستار به شما خواهد گفت که چگونه درد خود را در منزل کنترل کنید. برای تعیین شدت درد همواره از همان معیار قبلی استفاده کنید تا به درد خود نمره بدهید. دارو یا روشهای کنترل درد غیر دارویی ممکن است نیاز به ادامه داشته باشند تا شما احساس بهتری داشته باشید.
۶. چه زمانی به دکتر زنگ بزنیم؟
وقتی درد کنترل نمی شود.
وقتی عوارض دارویی روی زندگی روزمره اثر گذاشته است.